مواد شیمیایی صنایع نساجی
اصول صنایع نساجی
قدمت صنایع نساجی به 5500 سال پیش باز می گردد، زمانی که مصریان توسط پنبه و پس از آن چینی ها توسط پرورش کرم ابریشم، البسه مورد نیاز خود را تهیه می کردند.
در تمام ادوار تا به امروز، نساجی از دو اصل ریسندگی که همان تولید نخ است و بافندگی که تولید پارچه و لباس است تشکیل می شود. امروزه جهت انجام هرچه بهتر این دو اصل از مواد شیمیایی در جهت ارتقاء کیفیت محصول نهایی استفاده می شود.
مراحل تولید در صنایع نساجی
مراحل ابتدایی تولید نخ در صنایع نساجی شامل موارد زیر می باشد:
- تولید الیاف
- تبدیل الیاف به نخ
- تبدیل نخ یه پارچه و منسوجات
- فرآیند های تکمیلی پارچه همانند رنگ رزی و چاپ
فرآیند تکمیلی صنایع نساجی
فرآیند تکمیلی در مجاورت رطوبت، دما و فشار به دو روش مکانیکی و شیمیایی انجام می شود. در روش مکانیکی اعمالی همچون تراش پارچه، پرس کردن، خار زدن، اتو کردن انجام می شود، اما در روش شیمیایی توسط مواد شیمیای اعمالی همچون، افزایش مقاوت پارچه در مقابل سوختن و حرارت، سفید کردن و رزین کردن انجام می شود.
مواد شیمیایی مورد استفاده در صنایع نساجی
در صنایع نساجی مواد شیمیایی بسیاری همچون استیک اسید، اسید فرمیک، صابون آنیونیک، نرم کن نانیونیک پرک (ترک NNP-3000)، سدیم آلژینات، کربنات سبک، پلی وینیل الکل، آب اکسیژنه، بیکربنات سدیم و غیره مورد استفاده هستند، با توجه به اهمیت مصرف این مواد و تأثیر آن بر محصول نهایی، برخی از مواد شیمیایی مورد مصرف در صنایع نساجی به اختصار در زیر شرح داده شده است:
سود پرک
این ماده شیمیایی در صنعت نساجی به عنوان چربی گیر مورد استفاده قرار می گیرد و می تواند قبل از انجام هر فرآیندی بر روی الیاف، چربی آن را از بین ببرد.
سود پرک سبب افزایش استحکام بافندگی می شود و دارای خاصیت پایدار کنندگی است.
کریر
کریر به دو صورت مایع و پودری ارائه می شود. این ماده شیمیایی در صنایع نساجی در مواردی همچون رنگرزی کالای پلی استری با رنگزای دیسپرس و برای یکنواختی رنگ در پارچه هایی که به صورت یکنواخت رنگ نشده اند، استفاده می شود.
نرم کن کاتیونیک پرک (ایرانی FCS-500)
این نرم کننده کاتیونی بوده و با الکترولیت های رزین سازگار است. شکل ظاهری این نرم کننده به صورت پرک می باشد و در صورتی که با نسبت های مناسب با آب گرم ترکیب شود نه تنها سبب زردشدن پارچه نمی شود بلکه، با جذب یکنواخت در پارچه باعث استحکام، لطافت و نرمی آن می شود.
نرم کن کاتیونیک پرک (ترک NCP-2000)
این محصول دارای تأثیر گذاری بر روی الیاف طبیعی و مصنویی است و سبب زرد شدکی نمی شود همچنین با عوامل پراداخت همچون رزین و مواد آنیونی سازگار است و می توان با افزودن اسید استیک به آن تأثیر کاتیونی را افزایش داد.
این ماده شیمیایی صد در صد پرک بوده و دارای انحلال پذیری بالایی می باشد. نکته قابل توجه در ارتباط با این محصول آن است که این محصول در آخرین مرحله انحلال باید به مایع کرم مانند، ویسکوز روان تبدیل شود.